Część Praktyczna

Moduł 2: Zaawansowane zarządzanie systemem i dokumentacja techniczna - zadania

Czas Trwania: 10 minut

1. Praktyczne ćwiczenia z monitorowania stanu systemu

• Ćwiczenie: Monitorowanie zasobów systemowych przy użyciu top, htop (jeśli dostępne) oraz dmesg.
  1. Uruchom top lub htop i zidentyfikuj proces zużywający najwięcej zasobów CPU.
  2. Użyj dmesg do sprawdzenia najnowszych wiadomości kernela.

Zadania z monitorowania stanu systemu (5 minut)

Cel: Naucz się używać narzędzi do monitorowania zasobów systemowych i wiadomości kernela.
Czas: 15 minut
Wymagania:

• Komputer z systemem Linux
• Dostęp do terminala

Ćwiczenie:

1. Uruchom terminal.
2. Uruchom narzędzie top lub htop (jeśli dostępne) do monitorowania procesów:
   • top
   • htop
3. Zidentyfikuj proces, który zużywa najwięcej zasobów CPU.
4. Użyj dmesg do sprawdzenia najnowszych wiadomości kernela:

1

dmesg

Dodatkowe informacje:

• Dokumentacja narzędzia htop: https://hisham.hm/htop/

Pytania do dyskusji:

• Jakie są różne rodzaje zasobów systemowych?

Wyróżniamy kilka głównych typów zasobów systemowych:

• Procesor (CPU): Wykonuje instrukcje programów.
• Pamięć (RAM): Przechowuje dane i kod programów podczas ich wykonywania.
• Pamięć masowa: Przechowuje dane trwale, nawet po wyłączeniu komputera.
• Sieć: Umożliwia komunikację z innymi komputerami i urządzeniami.
• Wejście/wyjście (I/O): Umożliwia interakcję z użytkownikiem i peryferiami, takimi jak klawiatura, mysz, monitor,

• Jakie narzędzia służą do monitorowania zasobów systemowych?

Istnieje wiele narzędzi do monitorowania zasobów systemowych, m.in.:

• top: Wyświetla listę procesów wraz z informacjami o ich zużyciu CPU, pamięci RAM i innych zasobów.
• htop: Bardziej graficzna wersja narzędzia top.
• dmesg: Wyświetla wiadomości kernela, w tym informacje o błędach i ostrzeżeniach.
• sar: Generuje raporty o wydajności systemu.
• vmstat: Wyświetla statystyki dotyczące pamięci wirtualnej.
• iostat: Wyświetla statystyki dotyczące operacji wejścia/wyjścia.

• Jakie są najczęstsze problemy z wydajnością systemu?

• Wysokie zużycie CPU: Może być spowodowane przez jeden lub wiele procesów, które zużywają zbyt dużo czasu procesora.
• Niski poziom pamięci RAM: Może powodować spowolnienie działania systemu i zacinanie się aplikacji.
• Problemy z pamięcią masową: Mogą obejmować błędy dysku twardego, fragmentację danych lub niewystarczającą ilość wolnego miejsca.
• Problemy z siecią: Mogą obejmować niską przepustowość, problemy z połączeniem lub błędy konfiguracji.

• Jakie są rodzaje wiadomości kernela?

Wiadomości kernela można podzielić na kilka kategorii:

• Informacyjne: Informują o zdarzeniach w systemie, takich jak uruchomienie sterownika urządzenia.
• Ostrzeżenia: Informują o potencjalnych problemach, które mogą nie wymagać natychmiastowej interwencji.
• Błędy: Informują o problemach, które uniemożliwiają prawidłowe działanie systemu.
• Krytyczne błędy: Informują o poważnych problemach, które mogą spowodować awarię systemu.

Zadania rozszerzające:

• Zainstaluj i skonfiguruj narzędzie do monitorowania serwera, takie jak Nagios lub Zabbix.
• Użyj skryptu do automatycznego monitorowania zasobów systemowych i wysyłania alertów w przypadku problemów.
• Wygeneruj raport z analizą wydajności systemu.

2. Praktyczne ćwiczenia z tworzenia dokumentacji technicznej

Wprowadzenie do tworzenia dokumentacji technicznej (5 minut)

• Ćwiczenie: Utworzenie prostej dokumentacji technicznej.

  1. Użyj Markdown lub innego edytora tekstu do stworzenia dokumentu opisującego wykonane kroki w ćwiczeniach z LVM.
  2. Zawrzyj opis kroków, użyte komendy oraz zrzuty ekranu (jeśli możliwe).
  3. Sporządź wykaz zainstalowanego oprogramowania w systemie.

  Aby sporządzić wykaz zainstalowanego oprogramowania w systemie Linux, uczniowie mogą użyć kilku narzędzi dostępnych w większości dystrybucji. Oto niektóre z nich:

1. dpkg - na dystrybucjach opartych na Debianie (takich jak Ubuntu):

   • Komenda: dpkg -l
   • Ta komenda wyświetli listę wszystkich zainstalowanych pakietów w systemie.

2. apt - również na dystrybucjach opartych na Debianie:

   • Komenda: apt list --installed
   • Podobnie jak dpkg -l, ale może dostarczać dodatkowych informacji i jest często bardziej przyjazna dla użytkownika.

3. rpm - na dystrybucjach opartych na RPM (takich jak Fedora, CentOS):

   • Komenda: rpm -qa
   • Wyświetla listę wszystkich zainstalowanych pakietów RPM.

4. yum - starsze wersje dystrybucji opartych na RPM:

   • Komenda: yum list installed
   • Ta komenda wyświetli zainstalowane pakiety zarządzane przez yum.

5. dnf - nowsze wersje dystrybucji opartych na RPM (np. Fedora):

   • Komenda: dnf list installed
   • Podobnie jak yum, ale dla nowszego menedżera pakietów.

6. zypper - na dystrybucjach openSUSE:

   • Komenda: zypper se --installed-only
   • Wyświetla tylko zainstalowane pakiety.

7. pacman - na dystrybucjach Arch Linux:

   • Komenda: pacman -Q
   • Lista zainstalowanych pakietów w systemie Arch.

8. eopkg - na dystrybucjach Solus:

   • Komenda: eopkg list-installed
   • Wyświetla zainstalowane pakiety w systemie Solus.

9. flatpak - dla aplikacji zainstalowanych jako Flatpaks:

   • Komenda: flatpak list
   • Wyświetla listę zainstalowanych aplikacji Flatpak.

10. snap - dla aplikacji zainstalowanych jako Snaps:

    • Komenda: snap list
    • Pokazuje zainstalowane pakiety snap.

Po uzyskaniu listy, uczniowie mogą przekierować wynik do pliku tekstowego za pomocą przekierowania wyjścia, np. dpkg -l > zainstalowane-pakiety.txt, aby stworzyć dokumentację zainstalowanego oprogramowania. Jest to przydatna praktyka administratora, która pozwala na szybkie zorientowanie się w zainstalowanym oprogramowaniu i może służyć jako punkt odniesienia w przypadku przywracania systemu lub rozwiązywania problemów.

Te ćwiczenia mają na celu nie tylko wprowadzenie w praktyczne aspekty zarządzania systemem Linux, ale również rozwijanie umiejętności niezbędnych do efektywnego rozwiązywania problemów i dokumentowania pracy technicznej.